lunes, 18 de enero de 2016

COPLILLAS POR CANTAREIRAS



Has de cantar,                 
meniña gaiteira,                             
has de cantar,                 
que me morro de pena.
(Cantares Gallegos. Rosalía de Castro)

Os que ledes este blogue ben sabedes que o meu non é ser orixinal, sempre copio a idea de algo ou alguén e manipúloa como me interesa.
Cando souben da actuación das Cantareiras de Queixumes  veume á cabeza o principio de Cantares Gallegos de Rosalia. Cando souben as cantigas que ían cantar fíxenme coas súas letras (grazas Angeles  por prestarmas) e con elas vou facer o  que é habitual en min: copiar.


 

“Miña nai miña naiciña
Coma miña nai ninguna
Que me quentou a cariña
Co caloriño da súa”.
                                                                                                                                                     Muiñeira de Montemaior.


Creo que non hai  cancioneiro popular que non teña aínda que só sexa unha copla dedicada ás nais e era de lei facer mención a iso cun exemplo como este, cheo de tenrura e agradecemento a ese  ser que nos dá a nosa vida  e que daría a súa por nós sen ningunha dúbida.
Dito  isto agora toca manipular.

Os amoríos tamén abundan  e non hai ningún que non comence cun baile ou un contacto entre os protagonistas.


“Saíde a bailar mociños
Saíde a bailar agora
Saide a bailar mociños
Que a ruadiña vai boa”
                                                              Xota de  Xirei

Pero claro para ir ao baile hai que saír de casa e ás veces non é tan fácil. Hai que negociar con superiores esferas de poder, por exemplo co tan querido ser que tanto nos quere da primeira coplilla. E se esas negociacións non son de noso agrado, como ultimatun sempre lanzamos o noso último cartucho.



“Eu hei de ir aló, que queiras que non
Ou pola ventana, ou polo balcón
Ou polo balcón, ou polo balcón
Eu hei de ir alá que queiras que non”
                                                                                                                      Xota de Bembibre


O seguinte é irremediable se dúas persoas  se queren.

“O cariño é un diaño
O cariño é un ladrón
Que nos entra polos ollos
E vai hasta o corazón”
                                               Pasodoble de Esmeriz

Ai! O amor e o agarimo. Teñen as súas cousas… e as súas consecuencias, unhas non as vemos ou  facemos crer que non as vemos sobre todo os pais, pero hai outras que non se poden  ocultar pola súa clara evidencia.

“Anda Maruxiña remenda o refaixo
Que o levas rachado por riba e por baixo
Por riba e por baixo
Por baixo e por riba.
Anda Maruxiña remenda a puntilla
                                                                                                                             Foliada de Tenorio

E está claro hai que dar explicacións:

“Señor cura, señor cura
Eu a doutrina non lla sei,
Pídame unas cantiguiñas
Que eu llas repenicarei”
                                              Muiñeira de Santo Amaro.


Aínda que ás veces piden máis que explicacións e  vólvense uns pesados, nunca descubrín como se decataban de tantas cousas e máis en cousas destas e sempre había que contalo todo:

“Escoíteme señor cura
Que lle vou decila verdá,
Que durmin con una nena
A noite de Navidá”
                                               Pasodoble de Esmeriz

Podiamos seguir así un bo intre máis, que cantigas e estrofas hai máis que suficientes pero debemos acabar e vouno facer cunha das estrofas que nas súas moi variadas formas sempre aparece á hora da despedida.

“Voubos dala despedida
A máis non é para marchare
Voulle dala pandeireta
A quena queira tocare”
                                               Muiñeira de Montemaior


Esta entrada en “Abro cierro un dos tres”  era obrigatoria polo menos por dez  razóns: o noso número  de cantareiras.  Non, non me equivoquei ao contar,  son nove;  pero é que  unha delas dentro do grupo , polo menos, ten o valor  de dúas: A profesora de canto e pandeireta, a muller que ensaio tras ensaio busca que a cantiga galega siga viva con todas  elas e que o consegue  introducindo no repertorio  novas cancións do rico cancionero popular galego.

Que sirva tamén como homenaxe e admiración a todas elas polo traballo que levan e por ser auténticas transmisoras do noso patrimonio cultural.

E ademais deica pouco van gravar un CD.

Bravo por elas e por todo o seu bo facer. 


Graciñas Angeles

Non deixedes de visitar estes enlaces:

https://www.youtube.com/watch?v=edRgJ4SjxHM